درجه حفاظت IP
نامگذاری درجه حفاظت بدنه ها در مقابل نفوز ذرات خارجی به داخل آن طبق IEC
درجه حفاظت یا کد آی‌پی (به انگلیسی: IP code) اصطلاحی در استاندارد آی‌ئی‌سی ۶۰۵۲۹ است که بر اساس آن محفظه‌های تجهیزات الکتریکی با کدهای استانداردی با دو حرف IP در کنار دو رقم، از نظر نفوذ در برابر عوامل خارجی تقسیم‌بندی می‌شوند. رقم اول که بین ۰ تا ۶ است سطح حفاظت در برابر جسم سخت خارجی و نیز حفاظت افراد را مشخص می‌کند. رقم دوم بین ۰ تا ۸ است و میزان حفاظت را در برابر نفوذ آب (و نه هیچ مایع دیگر) مشخص می‌کند. هر چه این رقم‌ها بیشتر باشند میزان حفاظت بیشتر است.[۱] درجه محافظت که معمولا به عنوان (IP(Ingress Protection بیان می شود، مشخص‌کننده‌ی این موضوع است که تا چه حد می‌توان بدون در نظر گرفتن امنیت به مقاومت دستگاه اطمینان کرد.
IP یک کد دو رقمی است IPXY : کلمه IP که در تمامی کد ها مشترک است ،نشان دهنده این است که کد دو رقمی که بعد از آن می آید بیان کننده میزان حفاظت بدنه تجهیز در برابر نفوذ آب، اجسام خارجی و دسترسی کاربر می باشد.
اولین رقم نشان دهنده درجه حفاظت درمقابل تماس و نفوذ اجسام خارجی و دسترسی به قسمت های خطرناک است و دومین رقم نیز درجه محافظت در مقابل نفوذ آب و مایعات را نشان می دهد که در جدول زیر کاملا در این مورد توضیح داده می شود
| توضیح رقم اول در کد IP | |||
|---|---|---|---|
| رقم اول کد آی‌پی | حفاظت تعریف شده برای افراد | حفاظت در برابر جسم خارجی | نیروی اعمال‌شده بر جسم خارجی |
| ۰ | نیاز به آزمایش نیست | نیاز به آزمایش نیست | نیاز به آزمایش نیست |
| ۱ | پشت دست | اجسام جامد خارجی با قطر ۵۰ میلیمتر یا بیشتر | ۵۰ نیوتون |
| ۲ | یک انگشت | اجسام جامد خارجی با قطر ۱۲٫۵ میلیمتر یا بیشتر | ۱۰ نیوتون |
| ۳ | یک ابزار | اجسام جامد خارجی با قطر ۲٫۵ میلیمتر یا بیشتر | ۳ نیوتون |
| ۴ | یک سیم | اجسام جامد خارجی با قطر ۱٫۰ میلیمتر یا بیشتر | ۱ نیوتون |
| ۵ | یک سیم | حفاظت شده در برابر نفوذ گرد و غبار | ۱ نیوتون |
| ۶ | یک سیم | ضد گرد و غبار | ۱نیوتون |
توضیح رقم دوم کد آی‌پی مطابق آی‌ئی‌سی ۶۰۵۲۹[۲]
| توضیح رقم دوم در کد IP | |||
|---|---|---|---|
| رقم دوم | حفاظت‌شده در برابر | آزمایش‌شده با | جزئیات |
| ۰ | محافظت نشده | — | — |
| ۱ | چکیدن آب | چکیدن آب (ریزش عمودی قطرات آب) اثر مضری نخواهند گذاشت. | مدت‌زمان: ۱۰ دقیقه
آبی معادل ریزش ۱ میلیمتر باران در دقیقه |
| ۲ | چکیدن آب هنگام کج‌شدگی تا ۱۵° | اگر محفظه تا ۱۵° نسبت به حالت عادی کج شود چکیدن عمودی آب اثر زیان‌باری نمی‌گذارد. | مدت آزمایش: ۱۰ دقیقه
آبی معادل ریزش ۳ میلیمتر باران در دقیقه |
| ۳ | آب افشانده‌شده | ریزش آب به صورت افشانه تا زاویهٔ ۶۰° از حالت عمودی اثر زیان‌باری ندارد. | مدت آزمایش: ۵ دقیقه
حجم آب: 0.7 لیتر بر دقیقه |
| ۴ | پاشیدن آب | پاشش آب روی محفظه از هر جهتی روی آن اثر زیان‌بار نمی‌گذارد. | مدت‌زمان: 5 دقیقه
حجم آب: 10 لیتر بر دقیقه |
| ۵ | جت‌های آب | آب افشانده‌شده با یک افشانک (6.3 میلیمتر) بر روی محفظه از هر جهتی اثر زیان‌بار نخواهد داشت. | مدت آزمایش: دست کم 3 دقیقه
حجم آب: 12.5 لیتر بر دقیقه |
| ۶ | جت‌های قوی آب | آب افشانده‌شده با جت‌های قوی (افشانهٔ 12.5 mm) بر روی محفظه از هر جهتی اثر زیان‌بار نخواهد داشت. | مدت آزمایش: دست کم ۳ دقیقه
حجم آب: 100 لیتر بر دقیقه |
| ۷ | غوطه‌وری تا 1 متر | در شرایط تعیین‌شده برای غوطه‌وری از نظر زمان و فشار، نفوذ آب به میزان زیان‌بار به درون محفظه ناممکن خواهد بود (تا 1 متر غوطه‌وری). | زمان آزمایش: 30 دقیقه
قوطه‌وری در ژرفای کمینهٔ 1 متر اندازه‌گیری‌شده از پایین وسیله، و دست کم 15 سانتی‌متر اندازه‌گیری‌شده از بالای وسیله |
| ۸ | غوطه‌وری ورای 1 متر | تجهیز برای غوطه‌وری دائم در آب در شرایط یادشده توسط سازنده مناسب است. معمولاً این به معنای آن است که وسیله آب‌بندی شده است. با این وجود، در برخی تجهیزات، به معنای آن است که آب می‌تواند نفوذ کند اما اثر زیان‌باری ندارد. | مدت آزمایش: غوطه‌وری مداوم در آب
ژرفای تعیین‌شده توسط سازنده |
با توجه به توضیحات فوق، اگر بدنه دستگاهی IP 31 علامت گذاری شده باشد، درجه حفاظت دستگاه به منظور جلوگیری از ورود اجسام خارجی به داخل آن در حد 3 و درجه حفاظت همان دستگاه جهت جلوگیری از ورود آب به داخل آن در حد یک است.
طبق تعریف IEC عدد 3 یعنی بدنه دستگاه الکتریکی به طریقی ساخته شده است که از ورود اجسامی با بزرگی بیش از 5/2 میلیمتر به داخل آن جلوگیری می کند، و عدد یک بدین معنی است که قطرات آب به صورت چکه های عمودی در روی بدنه دستگاه مورد نظر، در عملکرد آن خللی ایجاد نخواهد کرد.
بدنه دستگاهی که با IP 3X مشخص شده باشد در مقابل ورود ذرات بزرگتر از 5/2 میلیمتر حفاظت شده، ولی هیچگونه حفاظتی جهت جلوگیری از ورود آب به داخل آن ندارد.
نظرات