جشن آبپاشان
یکم تیرماه - جشن آبپاشان
جشن آبپاشان هم‌زمان با آغاز تابستان و روز کمال خورشید است. در آغاز تابستان، خورشید از بالاترین جای‌گاه طلوع خود در افق شمال‌شرقی بر می‌دمد و در بالاترین جای‌گاه غروب‌گاهی خود در افق شمال‌غربی فرو می‌رود. حرکت روزانه خورشید در آسمان نیز در این هنگام به بالاترین خط سیر خود باز می‌رسد که بیش از دیگر روزهای سال به قطب آسمانی نزدیک شده و در نتیجه بلندترین روز سال و کوتاه‌ترین شب سال را پدید می‌آورد. در این روز و در لحظه‌ی ظهر خورشیدی، زاویه میان خورشید و افق جنوبی بیشتر از هر روز دیگر است و آفتاب در این روز به کمال و اوج سالیانه خود دست می‌یابد.
روز یکم تیر ماه از باستان برای مردمان که دلبستگی فراوانی به پدیده‌های کیهانی داشته‌اند و چنین پدیده‌هایی را در زندگی روزمره، آیین‌ها و باورداشت‌های خود دخالت می‌داده‌اند، اهمیت بسیاری داشته است و آیین‌ها و جشن‌های پرشماری را در این روز برپا می‌داشته‌اند. امروز نیز در سراسر جهان بر اساس تقویم خورشیدی ما ایرانیان جشن‌ها و جشنواره‌های بسیاری برای شادی و گرامی‌داشت این روز و آغاز فصل گرما و تابستان برگزار می‌شود. گوگل نیز لوگوی خود را به مناسبت این جشن ایران باستان و جهان تغییر داده است.
جشن‌های «جشن آبپاشان» یا «اول تووستونی (تابستانی)» (در فراهان، اراک، محلات و... ) در بیشتر نقاط ایران در روز اول تابستان همراه با گردهمایی و مراسم آب‌پاشی در صحرا برگزار می‌شود. لازم به توضیح است که تشخیص هنگام فرا رسیدن آغاز تابستان و انقلاب تابستانی در دوران باستان، نیازمند شاخصی برای اندازه‌گیری آن است. این شاخص‌ها، همانا سازه‌های خورشیدی/ تقویم‌هایی آفتابی است که آثار اين نمونه محاسبه زمان (چارتاقي) امروزه در نياسر كاشان قابل مشاهده است..
نظرات